Παρασκευή 20 Μαΐου 2016

Τα γραμματόσημα από το Τσιρίγο


Στις 27 Απριλίου 1941 οι γερμανικές δυνάμεις έφτασαν και κατέλαβαν την Αθήνα. Πίσω από τους Γερμανούς έφτασαν και οι Ιταλοί οι οποίοι εγκατέστησαν και αυτοί την στρατιωτική τους διοίκηση και διάφορες ιταλικές υπηρεσίες στεγάστηκαν σε επιταγμένα κτήρια.
Σε κτήριο της πλατείας Κλαυθμόνος εγκαταστάθηκε η διοίκηση της ιταλικής πολιτοφυλακής (Guardia civila).
     Μετά από λίγες εβδομάδες, ένα πρωί δυο καλοντυμένοι άνδρες έφτασαν και μπήκαν στο κτήριο αυτό. Χαιρέτησαν φασιστικά φωνάζοντας «Βίβα Ντούτσε».
     Οι Ιταλοί πολύ χάρηκαν που βρήκαν τέτοιους φίλους στην Αθήνα. Τους καλοδέχτηκαν, κουβέντιασαν μαζί τους και τελικά τους ρώτησαν τι θα μπορούσαν να κάνουν γι’ αυτούς. Ο ένας από τους επισκέπτες τους είπε «Για την δόξα του μεγάλου μας Ντούτσε θέλουμε να φτιάξουμε γραμματόσημα» Τα ιταλικά του ήταν τέλεια, με σπουδές στην Ιταλία, διακοπές στην Ιταλία,  συναλλαγές με την Ιταλία. Όλα αυτά τα χρόνια είχε συνδέσει την ζωή του με την άρχουσα τάξη της φασιστικής Ιταλίας.
   Η Ιταλική Πολιτοφυλακή δεν ήταν βέβαια η αρμόδια υπηρεσία να διατάξει την έκδοση γραμματοσήμων όμως για τους καλούς τους φίλους και για τον μεγάλο Ντούτσε όλα μπορούσαν να γίνουν, εξ’ άλλου πόλεμος ήταν και φίλοι πάντα χρειάζονται στα δύσκολα. Με την διαταγή ανά χείρας προμηθεύτηκαν γραμματόσημα (άγνωστο αν μπόρεσαν να τα επιτάξουν ή αν τα αγόρασαν). 

Τύπωσαν σε λιθογραφείο επισήμανση στα γραμματόσημα στα ιταλικά σε τρεις γραμμές  «CERIGO Occupazione Militare Italiana» δηλαδή «ΚΥΘΗΡΑ Ιταλική Στρατιωτική Κατοχή». Επισημάνθηκαν έτσι γραμματόσημα της Ιστορικής σειράς σε μεγαλύτερες ποσότητες και γραμματόσημα της Μυθολογικής αεροπορικής σειράς σε πολύ μικρές ποσότητες (μάλλον 250 τεμάχια ανά αξία)

     Παράγγειλαν και μία μικρή σφραγίδα με το fascio, το σύμβολο δηλαδή του φασισμού. Σφράγισαν με την σφραγίδα τα γραμματόσημα στην πίσω πλευρά και ξεκίνησαν για τα Κύθηρα. Εκεί έφτασαν στο ταχυδρομείο και δήλωσαν πως φέρνουν σύμφωνα με την διαταγή τα γραμματόσημα που θα κυκλοφορήσουν. Ο προϊστάμενος του ταχυδρομείου όμως τους απάντησε πως δεν έχει από τους προϊσταμένους του τέτοιες εντολές και δεν δεχόταν να ακούσει τίποτα. Όμως αυτή την περίπτωση την είχαν προβλέψει και είχαν κατασκευάσει μία ταχυδρομική σφραγίδα στην ιταλική γλώσσα. Οι Ιταλοί παρά το ότι είχαν κυκλοφορήσει ιδιαίτερα γραμματόσημα για τα Επτάνησα είχαν κρατήσει τις ίδιες τις ελληνικές ταχυδρομικές σφραγίδες.
      Οι δυο «λεβέντες» λοιπόν κόλλησαν σε φάκελα σειρές από τα γραμματόσημά τους, τα σφράγισαν με την σφραγίδα τους και αναχώρησαν με καΐκι για το Γύθειο όπου ζήτησαν στο ταχυδρομικό γραφείο να τους σφραγίσουν τα φάκελα με σφραγίδα αφίξεως. Εδώ δεν τους έφεραν αντίρρηση και σφράγισαν τα φάκελα στην άφιξη με την σφραγίδα του ταχυδρομικού γραφείου Γυθείου. Έτσι πέτυχαν αυτό που ζητούσαν, την τεκμηρίωση της νομιμότητας. Φάκελα που έδειχναν να έχουν ταχυδρομηθεί στα Κύθηρα  και να έχουν αφιχθεί στο Γύθειο. Κάτι που έδειχνε πως ήσαν κανονικά γραμματόσημα που είχαν χρησιμοποιηθεί. Στην συνέχεια σκέφτηκαν να επεκτείνουν την δραστηριότητά τους και να φτιάξουν και για άλλα νησιά γραμματόσημα, και έτσι έγινε. Γραμματόσημα για την Λευκάδα και τους Παξούς. Αυτά όμως θα τα δούμε σε ένα άλλο άρθρο προσεχώς.
       Στην Αθήνα πίσω οι δυο φίλοι προσπάθησαν να νομιμοποιήσουν τα γραμματόσημά τους. Ο ένας εκ των δυο άρχισε να εκδίδει «πιστοποιητικά γνησιότητας» και να γράφει σε εκδότες καταλόγων για να περιληφθούν. Ο ελβετικός κατάλογος Zumstein περιέλαβε τα γραμματόσημα αυτά στην πρώτη μεταπολεμική έκδοση του, στην συνέχεια όμως τα αφαίρεσε.
       Η πρώτη μεταπολεμική κυβέρνηση της Ελλάδος εψήφισε τον νόμο περί «εκνόμων γραμματοσήμων» που κυκλοφόρησαν στην κατοχική περίοδο και βέβαια μαζί και με άλλες εκδόσεις, ιταλικές, του ΕΑΜ, του ΕΔΕΣ κλπ και τα γραμματόσημα αυτά ενέπιπταν στις διατάξεις του νόμου αυτού που απαγόρευε την κατοχή, αγορά και πώληση τέτοιων γραμματοσήμων. Ο νόμος αυτός έχασε και την τυπική ισχύ του το 1974.
       Το 1976, όταν εξέδιδα το περιοδικό «Το Γραμματόσημο» συνάντησα ένα πρωί στο Σύνταγμα τον έναν εκ των δύο πρωταγωνιστών της ιστορίας μας. Είχαν περάσει 35 χρόνια και ήταν πλέον προχωρημένης ηλικίας. Δέχθηκε να μου παραχωρήσει συνέντευξη. Συγκέντρωσα και από άλλες πηγές κάποιες πληροφορίες. Τελικά έμεινε αδημοσίευτο για άλλα σαράντα χρόνια, μέχρι που ήλθε πια η ώρα να το διαβάσετε.


Δημήτρης Περδίκης  

3 σχόλια:

  1. Ωραιο άρθρο ! Μία άγνωστη πτυχή της ιστορίας του ελληνικού γραμματοσήμου! Ανυπόμονα για τη συνέχεια ειδικά για τους παξους

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Δημήτρη πολύ ενδιαφέρον, συγχαρητήρια, απλώς θα ήθελα να διευκρινίσω ότι στα Κύθηρα δεν χρησιμοποιήθηκαν τα επισημασμένα ISOLE JONIE.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Αλέξανδρε, σε ευχαριστώ πολύ για την διευκρίνηση. Μήπως μπορείς να προσθέσεις κάτι περισσότερο για αυτό το θέμα. Ξέρεις μήπως τους λόγους για τους οποίους δεν χρησιμοποιήθηκαν γραμματόσημα ISOLE JONIE; Γνωρίζω πως ιταλικός στρατός κατοχής στάθμευε στα Κύθηρα και ότι μέχρι το 1943 δεν υπήρχε γερμανικός στρατός.

      Διαγραφή