Μανώλης Γλέζος - Ίμρε Νάγκυ. Ψυχρός πόλεμος σε γραμματόσημα τρία

      Ο Μανώλης Γλέζος την νύχτα της 30^ης  προς 31^ης  Μαΐου 1941, μαζί με τον Απόστολο Σάντα κατέβασαν την ναζιστική σημαία από τον ιστό, στον βράχο της Ακρόπολης. Για αυτή την ηρωική του πράξη έγινε παγκόσμια γνωστός.

Το 1958 ο Μανώλης Γλέζος ήταν στέλεχος της ΕΔΑ και ο διευθυντής της εφημερίδας «Αυγή». Το ΚΚΕ ήταν την εποχή εκείνη παράνομο και η ΕΔΑ (Ενιαία Δημοκρατική Αριστερά) ήταν το πολιτικό κόμμα στο οποίο εύρισκαν στέγη όλοι οι εν Ελλάδι μαρξιστές και η «Αυγή» ήταν το όργανό της.

      Το 1958 η αστυνομία συλλαμβάνει τον Μανώλη Γλέζο και κάποιους ακόμα που προσάγονται σε δίκη. Για τον Γλέζο η κατηγορία είναι «βοήθεια σε κατασκοπία υπέρ της Σοβιετικής Ένωσης». Στις 9 Ιουλίου 1959 αρχίζει η δίκη ενώπιον στρατοδικείου. Στις 22 Ιουλίου τελειώνει η δίκη με την καταδίκη του σε πολυετή φυλάκιση. Αποφυλακίστηκε μετά από 3 χρόνια, στις 15 Δεκεμβρίου 1962. Η υπόθεση αυτή λαμβάνει διεθνή δημοσιότητα ιδιαίτερα από την Σοβιετική Ένωση η οποία καταγγέλλει και απειλεί την Ελλάδα και η Ελλάδα απαντά επί ίσοις όροις και καταγγέλλει την Σοβιετική Ένωση.

       Στις 12 Νοεμβρίου 1959 η Σοβιετική Ένωση κυκλοφορεί ένα γραμματόσημο για τον Μανώλη Γλέζο, ο οποίος εικονίζεται ανάμεσα στην Ακρόπολη και σε δάφνινο κλαδί, με την επιγραφή στα ρωσικά «Στον Μανώλη Γλέζο». Στο άνω μέρος υπάρχει επιγραφή, επίσης στα ρωσικά «Ελευθερία στον ηρωικό ελληνικό λαό».

       Η Ελλάδα απαντάει πολύ γρήγορα. Στις 8 Δεκεμβρίου 1959 εκδίδεται μία ελληνική σειρά 2 γραμματοσήμων 4.50 και 6 δραχμών, που ήταν τότε τα ταχυδρομικά τέλη για την Ευρώπη και τον λοιπό κόσμο αντίστοιχα.

     Στα γραμματόσημα αυτά εικονίζεται ο Ίμρε Νάγκυ, πρωθυπουργός της Ουγγαρίας κατά την εισβολή των σοβιετικών στρατευμάτων το 1956, ο οποίος εκτελέστηκε μετά από απόφαση «λαϊκού δικαστηρίου». Στα γραμματόσημα αναγράφεται 1956-59 IMRE NAGHI / ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΛΑΟΥΣ.

       Η αντιπαράθεση Ελλάδας - Σοβιετικής Ένωσης φθάνει στο αποκορύφωμά της. Τα γράμματα προς την Ουγγαρία που φέρουν τα γραμματόσημα με τον Νάγκυ επιστρέφονται ως απαράδεκτα με κολλημένη μία κίτρινη βινιέτα όπου εξηγεί στα ουγγρικά τους λόγους της επιστροφής.

       Τελικά μετά από κάποιες μυστικές επαφές αποφασίζεται να εκτονωθεί η κατάσταση με αμοιβαία απόσυρση των γραμματοσήμων.

       Έτσι στις 18 Δεκεμβρίου 1959 η Σοβιετική Ένωση αποσύρει το γραμματόσημο με τον Γλέζο και η Ελλάδα τα δυο γραμματόσημα με τον Νάγκυ, τα οποία κυκλοφόρησαν μόλις για δέκα ημέρες. Όμως οι φιλοτελιστές και οι έμποροι γραμματοσήμων στην Αθήνα ειδοποιημένοι είχαν σπεύσει και είχαν αγοράσει σε ποσότητες τα γραμματόσημα του Νάγκυ, ελπίζοντες σε μία γρήγορη άνοδο της τιμής τους.

       Βλέπουμε πως γραμματόσημα και σε αυτή την υπόθεση έχουν χρησιμοποιηθεί σαν εργαλεία άσκησης εξωτερικής πολιτικής.

       Ήταν η εποχή του ψυχρού πολέμου, εποχή μεγάλων εντάσεων και αντιπαραθέσεων και ανάμεσα στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Σοβιετική Ένωση και κατ’ επέκταση στον δυτικό κόσμο και στις χώρες του ανατολικού μπλοκ. Ο ψυχρός πόλεμος θερμάνθηκε με πολεμικές συρράξεις σε αρκετές περιοχές (Κορέα, Βιέτ-Ναμ, Αφγανιστάν, απελευθερωτικά κινήματα κ.ά). Ήταν μια συνεχής κούρσα εξοπλισμών και από τις δυο πλευρές, και ένας ανελέητος μυστικός πόλεμος πρακτόρων και κατασκόπων.

Δημήτρης Περδίκης