Η Ναυμαχία της Ναυπάκτου

Ήταν 7 Οκτωβρίου 1571, εκατοντάδες καράβια, όλα βαριά οπλισμένα, είχαν φτάσει στο Ιόνιο, από τις Εχινάδες μέχρι την είσοδο του Κορινθιακού, που τότε λεγόταν «Κόλπος της Ναυπάκτου» ή για τους Δυτικούς Golfo di Lepanto.

O στόλος του Ιερού Συνδέσμου (Sacra Liga) αριθμούσε 212 καράβια στα οποία επέβαιναν 28.000 ναύτες και στρατιώτες, από διάφορα χριστιανικά έθνη της Ευρώπης που είχαν δημιουργήσει τον Ιερό Σύνδεσμο. Ισπανοί, Γερμανοί, Κροάτες, Ιταλοί και Βενετοί. Ανάμεσα σε αυτούς πολλοί Έλληνες Επτανήσιοι που αποδείχθηκαν πρώτοι σε γενναιότητα και αυταπάρνηση. Επικεφαλής όλων αυτών ο ναύαρχος Δον Χουάν ο Αυστριακός, αδελφός του βασιλέα της Ισπανίας. Κάτω από τις διαταγές του είχε μια σειρά από ναυάρχους,  τον Ενετό Αγκοστίνο Μπαρμπαρίγκο, τον Γενουάτη Αντρέα Ντόρια, τον Σεμπαστιάνο Βενιέρ, τον Μάρκο Κουερίνι, τον Μαρκαντόνιο Κολλόνα.

Απέναντι από τον ενωμένο ευρωπαϊκό στόλο παρατάχθηκε ο Οθωμανικός με 278 μεγάλα καράβια, και άλλα μικρότερα. Με 13000 έμπειρους ναύτες, Βέρβερους, Σύριους, Αιγύπτιους και Έλληνες, στρατολογημένους από τα νησιά του Αιγαίου και τα παράλια της Μικράς Ασίας. Στα καράβια επέβαιναν και 34000 στρατιώτες. Επικεφαλής ήταν ο Καπουδάν πασάς Αλή Ζαζέ Μουεζίν με κάτω από τις διαταγές του, τον Μπέη της Αλεξάνδρειας Μεχμέτ Σιρρόκο και τον Μπέη του Αλγερίου Ουλούτς Αλή (εξισλαμισμένο χριστιανό από την Νάπολη).

Πριν από έναν χρόνο οι Τούρκοι του σουλτάνου Σελήμ του 2^ου είχαν καταλάβει την Κύπρο. Ακολούθησαν σφαγές και φρικαλεότητες μέσα σε ποταμούς αίματος. Πριν από την κατάληψη τα ευρωπαϊκά έθνη του Ιερού Συνδέσμου διέβλεπαν τον κίνδυνο. Τότε είχαν συγκεντρωθεί στην Κρακοβία προσπαθώντας να αποφύγουν την υποταγή της Κύπρου στους αλλόθρησκους. Στην συνέχεια ο Πάπας Πίος ο 5^ος έκανε έκκληση για συστράτευση στην ανακοπή της τουρκικής προέλασης, της κατανίκησής τους και της απελευθέρωσης των υπόδουλων χριστιανών.

Η ναυμαχία άρχισε με φοβερή σφοδρότητα και από τις δυο πλευρές. Οι Τούρκοι προσπάθησαν να κυκλώσουν τον χριστιανικό στόλο. Οι Ενετοί όμως επιτίθενται στην αιγυπτιακή πτέρυγα, την διασπούν και την καταστρέφουν ολοκληρωτικά. Ο Ενετός και ο Αιγύπτιος ναύαρχος φονεύονται και οι δυο, όμως η ορμή των Επτανησίων που στελεχώνουν τα ενετικά καράβια είναι ασυγκράτητη. Οι Ισπανοί επιτίθενται κατευθείαν στην ναυαρχίδα του καπουδάν πασά. Σκοτώνουν τον τούρκο αρχιναύαρχο και καταλαμβάνουν με έφοδο την ναυαρχίδα. Οι Αλγερινοί όμως επιτίθενται στους Γενουάτες του Αντρέα Ντόρια, ο στόλος του οποίου αναγκάζεται να αποχωρήσει κυνηγημένος. Η παρέμβαση όμως του εφεδρικού στόλου ανατρέπει την κατάσταση και τρέπει τους Αλγερινούς σε φυγή. Η συντριβή του Οθωμανικού στόλου είναι σχεδόν πλήρης. Τα τελευταία 40 καράβια των Τούρκων προσπαθούν να διαφύγουν προς την Μεσόγειο εκμεταλλευόμενα το σκότος της νύχτας που στο μεταξύ έχει έλθει. Εκεί όμως πέφτουν σε καταιγίδα και όλα πλην ενός βυθίζονται. Οι Οθωμανικές απώλειες είναι τεράστιες, 30.000 νεκροί και 15.000 αιχμάλωτοι. Από τους αιχμαλώτους οι 1500 ήσαν Έλληνες ναύτες, οι οποίοι απελευθερώνονται.

Η ναυμαχία της Ναυπάκτου υπήρξε μια από τις πιο σημαντικές στην παγκόσμια ιστορία. Όμως τα χριστιανικά έθνη δεν εκμεταλλεύτηκαν την νίκη όσο θα έπρεπε. Έτσι οι ελπίδες των υπόδουλων Ρωμιών για απελευθέρωση διαψεύσθηκαν. Μετά την μάχη τα χριστιανικά έθνη άρχισαν να εκδηλώνουν πειρατικές επιδρομές κατά των Οθωμανών, οι οποίοι χάνουν κάθε δυνατότητα θαλάσσιας κυριαρχίας. Έτσι μικρά ελληνικά σκάφη αρχίζουν να οργώνουν την Μεσόγειο κάνοντας εμπόριο και μεταφορές. Αυτό συμβάλλει στην ανάπτυξη της ελληνικής ναυτιλίας. Η ισχύς των Τούρκων ιδιαίτερα στις χερσαίες δυνάμεις θα παραμείνει μεγάλη. Θα καταλάβουν την Κρήτη και θα απειλήσουν την Βιέννη, την Κέρκυρα και την ιταλική χερσόνησο. Όμως η οθωμανική αυτοκρατορία θα πλησιάζει αργά προς το τέλος της.

Δημήτρης Περδίκης