Ιωάννης Φωκάς, ο Έλληνας Θαλασσοπόρος

Ο Ιωάννης Φωκάς γεννήθηκε γύρω στο 1530 στην Κεφαλλονιά που ήταν τότε κτήση της Βενετικής Δημοκρατίας. Νέος, με δίψα για περιπέτεια μπαρκάρισε σε καράβια. Κάποια στιγμή φθάνει στην Ισπανία όπου αλλάζει το όνομά του ώστε να φαίνεται πιο ισπανικό! Έτσι γίνεται ο Χουάν Ντε Φούκα (Juan de Fuca). Μπαρκάρει σε κάποιο καράβι και διασχίζει  τον Ατλαντικό, φθάνει στην νέα ήπειρο. Τελικά αναλαμβάνει μετά από πρόταση του Ισπανού αντιβασιλέα στο Μεξικό να ερευνήσει για τα στενά του Ανιάν. Ένα υποθετικό πέρασμα ανάμεσα στον Ειρηνικό και τον Ατλαντικό, κάπου στην Βόρειο Αμερική.

Η πρώτη του αποστολή δεν στέφτηκε από επιτυχία, όμως το 1592 δοκιμάζει μία ακόμα φορά. Μία καλλίτερα οργανωμένη αποστολή ξεκίνησε από το Ακαπούλκο, λιμάνι στις ακτές του Ειρηνικού στο Μεξικό. Κατευθύνεται προς τα βόρεια εξερευνώντας βήμα – βήμα την ακτογραμμή. 

Φθάνει στην περιοχή που είναι σήμερα τα σύνορα των Ηνωμένων Πολιτειών με τον Καναδά. Βρίσκει ένα θαλάσσιο πέρασμα με πλήθος από νησάκια. Θεωρεί πως ανακάλυψε το θρυλούμενο πέρασμα. Στην πραγματικότητα είχε φτάσει στα στενά που οδηγούν στον κόλπο του Βανκούβερ. Συνεχίζει εκεί την εξερεύνησή του μέχρι που λόγω κυρίως των κακών καιρικών συνθηκών αναγκάζεται να επιστρέψει. Σήμερα σε όλους τους χάρτες τα στενά αυτά ονομάζονται Strait of Juan de Fuca.

Για να τιμήσουν το Έλληνα Θαλασσοπόρο Ιωάννη Φωκά, τα Ελληνικά Ταχυδρομεία εξέδωσαν στις 24 Απριλίου 2018 ένα μπλοκ με ένα γραμματόσημο 2.50 €. Σχεδιάστηκε από την Μαρίνα Λασηθιωτάκη και τυπώθηκε από την VERIDOS – ΜΑΤΣΟΥΚΗΣ Α.Ε. Εκτυπώσεων Ασφαλείας σε 25.000 αριθμημένα τεμάχια τα οποία θα διατίθενται για ένα χρόνο, ως τις 23 Απριλίου 2019, εκτός αν εξαντληθούν νωρίτερα.

Η γνώμη μας είναι πως θα ήταν καλλίτερα να είχε γίνει μια κοινή έκδοση Ελλάδας – Καναδά. Όμως είναι εξαιρετική η ιδέα και η επιλογή του θέματος καθώς και η καλλιτεχνική παρουσίαση.

Στο μπλοκ ή φεγιέ (όπως αναφέρεται) αναγράφονται τα εξής:

Ο πρώτος Έλληνας θαλασσοπόρος στον ΝΔ Καναδά. Αυτή η διατύπωση υπονοεί πως ήταν ο πρώτος Έλληνας αλλά ενδεχομένως είχαν προηγηθεί και άλλοι άλλων εθνικοτήτων. Τα χειρότερα όμως βρίσκονται στο αγγλικό κείμενο που ακολουθεί και αναγράφει:

The first Greek seafarer in SW Canada. Μεταφέρω  από το λεξικό Collins τα εξής: seafarer: ο θαλάσσιος ταξιδιώτης (american english: ο ναύτης).

Ο Ιωάννης Φωκάς δεν ήταν θαλάσσιος ταξιδιώτης ούτε ναύτης. Έμεινε στην ιστορία και τα στενά του Φωκά φέρουν το όνομά του επειδή εξερεύνησε! Ήταν λοιπόν ένας Θαλασσοπόρος και Εξερευνητής, και στην αγγλική αυτό είναι Navigator and Explorer.

Αυτά τα ολίγα για την ώρα. Τα πολλά και μεγάλα λάθη που υπάρχουν στο προσπέκτους των ΕΛ.ΤΑ, λάθη χρήσης της ορολογίας και λάθη μεταφραστικά, θα μας απασχολήσουν σε ένα άλλο άρθρο.

Δημήτρης Περδίκης