Σολφερίνο

   -Τι περίεργο χρώμα που έχει αυτό το γραμματόσημο. -Είναι το χρώμα από το ξεραμένο αίμα της μάχης του Σολφερίνο. Αυτός ο διάλογος λέγεται πως έγινε κάποτε ανάμεσα σε δυο παλαιούς φιλοτελιστές με αποτέλεσμα να ονομαστεί το ακριβότερο ελληνικό γραμματόσημο έτσι.

    To Σολφερίνο είναι μια μικρή κωμόπολη της βόρειας Ιταλίας, κοντά στην οποία πραγματοποιήθηκε στις 24 Ιουνίου 1859 μια σκληρή μάχη στον πόλεμο για την ιταλική ανεξαρτησία ανάμεσα στον στρατό της Αυστρουγγαρίας και στις συνασπισμένες δυνάμεις της Γαλλίας και του Πεδεμοντίου. 

                                                        

          Θεατής της μάχης υπήρξε ο Ελβετός Ερρίκος Ντυνάν ο οποίος βλέποντας στο αιματοβαμμένο πεδίο της μάχης τους τραυματίες να πεθαίνουν αβοήθητοι κινητοποίησε την κοινή γνώμη και τελικά τους ισχυρούς της Ευρώπης με αποτέλεσμα την ίδρυση του Ερυθρού Σταυρού.

     Τα 40λεπτα γραμματόσημα των μεγάλων κεφαλών τυπώθηκαν κατ’ αρχάς στο Παρίσι σε βιολέ χρώμα. Στην συνέχεια οι πλάκες έφθασαν στην Αθήνα και στο Εθνικό Τυπογραφείο όπου οι μη εξοικειωμένοι εργάτες προσπαθούσαν να επιτύχουν την άψογη εμφάνιση των παρισινών. Όμως τα προβλήματα ήσαν πολλά. Τα υλικά που εφοδιάζοντο πολλές φορές δεν ταίριαζαν με τα αναγκαία για την επίτευξη του επιδιωκόμενου. Ιδιαίτερα με το βιολέ χρώμα άρχισαν να δημιουργούνται προβλήματα και με διάφορες προσμίξεις αναζητούσαν λύσεις.

Το 1870 τα προβλήματα φαίνεται πως μεγάλωσαν και άρχισαν να εκτυπώνονται 40λεπτα στους πιο ετερόκλητους χρωματισμούς και σε χαρτί ελαφρά πρασινωπό. Το 1872-1876 με την προμήθεια του καλούμενου δικτυωτού χαρτιού είχαμε μεγιστοποίηση του προβλήματος. Περισσότερα χρώματα εμφανίστηκαν που αναμιγνυόμενα δημιουργούσαν περισσότερες ποικιλίες.

       Τον Ιούλιο του 1871 το ταχυδρομείο του Πειραιώς εφοδιάζεται με ένα φύλλο 40λεπτων τα οποία ενώ είχαν στην οπίσθια πλευρά τους αριθμούς ελέγχου τυπωμένους σε σκούρο βιολέ χρώμα η εμπρόσθια όψη των γραμματοσήμων ήταν κάτι το διαφορετικό και το πρωτόγνωρο. Είναι προφανές πως οι αριθμοί ελέγχου είχαν τυπωθεί πιο πριν χωρίς όμως αυτό να είναι σίγουρο πως ήταν και ο κανόνας σε όλες τις εκτυπώσεις. Σίγουρο πάντως είναι πως το γομμάρισμα ήταν το τελευταίο στάδιο. Οι σύγχρονοι κατάλογοι τον χρωματισμό που προβλημάτισε και ονομάστηκε Σολφερίνο τον αναφέρουν ως ροζ - καρμινόχρωμο και ως ροζ λιλά όμως όλοι αναφέρονται σε «Σολφερίνο».

        40 λεπτά ήταν το ταχυδρομικό τέλος 1^ου βάρους εξωτερικού. Το φύλλο των 150 γραμματοσήμων φαίνεται πως διατέθηκε από το ταχυδρομείο του Πειραιώς μέσα σε τρεις μέρες, από τις 12 ως τις 14 Ιουλίου 1871.

        Σήμερα είναι γνωστά 13 «Σολφερίνο» πως βρίσκονται σε διάφορες συλλογές, όλα σφραγισμένα. Ένα βρίσκεται σε επιστολή, ένα σε απόκομμα και τα υπόλοιπα είναι μονά γραμματόσημα διαφόρων ποιοτικών καταστάσεων. Ένα αντίτυπο σε εξαιρετική κατάσταση, είναι το εικονιζόμενο πιο πάνω. Αυτό εκποιήθηκε στο Λονδίνο από τον οίκο Philips το 1992 στην συλλογή με το ψευδώνυμο ALPHONSE που ήταν στην πραγματικότητα Ρότσιλντ και τώρα ανήκει σε γνωστό Έλληνα συλλέκτη.                                 

        Πρόσφατα ταυτοποιήθηκαν δυο αντίτυπα Σολφερίνο που βρίσκονταν σε διαφορετικές συλλογές. Προέρχονται από τις θέσεις 91 και 92 του φύλλου. Κάποτε πρέπει να ήσαν ζευγάρι και τώρα μπόρεσαν να «ξανασμίξουν» στην συλλογή αυτού που κατείχε το αριστερό αντίτυπο.

        Οι ελληνικοί κατάλογοι γραμματοσήμων τιμολογούν το «Σολφερίνο» 130.000 ως 150.000 ευρώ και για ένα κομμάτι σχετικά άρτιο τα ποσά αυτά είναι πολύ κοντά στα πραγματοποιήσημα σε δημοπρασίες.

Δημήτρης Περδίκης